ሥር የሰደደ የሳንባ ምች በሽታ (ሲኦፒዲ) በአየር መንገዶቹ ላይ ተጽዕኖ ላላቸው ከባድ የሳንባ ሁኔታዎች ቅርጾች የተሰጠው ስም ነው ፡፡ የአየር መተላለፊያው እንዲጠበብ ፣ እንዲደናቀፍ እና እንዲተነፍስ ያደርገዋል ፣ መተንፈስም ከባድ ያደርገዋል ፡፡ ለኮኦፒዲ ዋና መንስኤዎች አንዱ ማጨስ ወይም ለሁለተኛ እጅ ጭስ መጋለጥ ሲሆን ይህም በሳንባ ሥራ ላይ አስከፊ ውጤት ሊኖረው ይችላል ፡፡ 

ለሲኦፒዲ በሽታ ዋነኛው መንስኤ ማጨስ ለምንድነው?

ሲጋራ ማጨስ የሲጋራ ጭስ መተንፈስን ያካትታል, ይህም ወደ ሳንባ ውስጥ ገብቶ ጉዳት ያስከትላል. በሲጋራ ጭስ ውስጥ ከሚገኙት ኬሚካሎች ውስጥ እስከ 70 የሚደርሱ ኬሚካሎች ካርሲኖጂንስ (ካንሰርን የሚያበረታቱ ንጥረ ነገሮች) መሆናቸው ይታወቃሉ እናም የመተንፈሻ ቱቦዎን እና በሳንባዎ ውስጥ የሚገኙትን አልቪዮሊ የሚባሉትን ትናንሽ የአየር ከረጢቶችን ሊጎዱ ይችላሉ።   

ሲኦፒዲ (COPD) ከማስከተሉ በተጨማሪ ሲጋራ ማጨስ ሌሎች በርካታ የጤና ጉዳዮችን ያስከትላል፣ ይህም በአጠቃላይ ጤናዎ፣ በሽታን የመከላከል ስርዓትዎ እና የህይወትዎ ጥራት ላይ ተጽእኖ ያደርጋል እንዲሁም ለስትሮክ፣ ለደም ቧንቧ ህመም እና ለብዙ የካንሰር አይነቶች ተጋላጭነት ይጨምራል። አጫሽ ከሆንክ ማጨስን ስለ ማቆም እና አጠቃላይ ጤንነትህን ለማሻሻል ሌሎች መንገዶችን በተመለከተ ከሐኪምህ ጋር መነጋገር አስብበት።

በአሥራዎቹ ዕድሜዎ ውስጥ ሲጋራ የሚያጨሱ ከሆነ ወይም በልጅነት ጊዜ ለሲጋራ ጭስ ከተጋለጡ በዝግታ የሳንባ እድገትና እድገት ይሰቃይ ይሆናል ፡፡ ይህ ደግሞ ጎልማሳ ሲሆኑ የ COPD ተጋላጭነትን ሊጨምር ይችላል ፡፡ 

ስንት አጫሾች ኮፒዲን ይይዛሉ?

በአሜሪካ ውስጥ አኃዛዊ መረጃዎች እንደሚያመለክቱት ሲጋራ ማጨስ ከሁሉም የ 79% የ COPD በሽታዎች ያስከትላል ፡፡ በዩኬ ውስጥ በአጫሾች መካከል ወደ አንድ አራተኛ የሚሆኑት በ COPD የሚከሰቱበት ተመሳሳይ ሁኔታ ነው ፡፡ 

ኮፒዲ በዓለም ዙሪያ ወደ 251 ሚሊዮን ሰዎች የሚጠጋ የረጅም ጊዜ በሽታ ነው ፡፡ አሃዞችም እንደሚጠቁሙት እ.ኤ.አ. በ 2030 ሲኦፒዲ በዓለም ላይ ለሦስተኛ ሞት ምክንያት ሊሆን ይችላል ፡፡ 

ሁሉም አጫሾች ሲኦፒዲ አላቸው? 

ሁሉም አጫሾች አይደሉም - በጣም የሚያጨሱትም እንኳ - COPD አለባቸው። እንደውም ጥናቶች እንደሚያሳየው አንድ ሶስተኛ የሚጠጉ ጉዳዮች ሲጋራ በማያጨሱ ሰዎች ላይ ይከሰታሉ። በ COPD እድገት ውስጥ ሌሎች ምክንያቶች ሊሳተፉ ስለሚችሉ ነው. 

ሌሎች የ COPD መንስኤዎች

ሲኦፒዲ በሳንባዎች ላይ ረዘም ላለ ጊዜ በደረሰ ጉዳት ምክንያት እየጠበበ እንዲሄድ ፣ እንዲቃጠል እና እንዲደናቀፍ ምክንያት ይሆናል ፡፡ ከማጨስ ባሻገር ሌሎች ምክንያቶች የሚከተሉትን ያጠቃልላሉ 

  • ሥር የሰደደ የሳንባ በሽታ ታሪክ 
  • ለአየር ብክለት ፣ ለአቧራ ፣ ለጭስ ወይም ለኬሚካሎች መጋለጥ
  • ሳንባዎችን ጠባሳ ያስቀሩ ተደጋጋሚ የልጅነት ደረት ኢንፌክሽኖች 
  • ዕድሜ - ኮፒዲ ከ 35 ዓመት በኋላ የመያዝ ዕድሉ ከፍተኛ ነው ፡፡

አልፋ-1-አንቲትሪፕሲን እጥረት የሚባል ያልተለመደ የጄኔቲክ ችግር ከ100 ሰዎች ውስጥ አንዱን ይጎዳል እና በለጋ እድሜያቸው ለCOPD ተጋላጭ ያደርጋቸዋል በተለይም ሲጋራ ማጨስ። አልፋ-1 አንቲትሪፕሲን በመደበኛነት ሳንባዎችን የሚከላከል ንጥረ ነገር ነው, እና ያለሱ ለጉዳት ይጋለጣሉ. 

የቅርብ ጊዜ ጥናትም እንደሚያሳየው ከሳንባው መጠን ጋር የሚዛመዱ ትናንሽ የአየር መተላለፊያዎች መኖራቸው ሰዎችን ለትንሽ የመተንፈስ አቅም እና ለ COPD ተጋላጭነት የተጋለጡ ሊሆኑ ይችላሉ ፡፡ 

በ COPD ሲጋራ ቢያጨሱ ምን ይሆናል?

የ COPD በሽታ እንዳለቦት ከታወቀ የቤተሰብ ዶክተርዎ ማጨስ እንዲያቆሙ ይመክራል። ይህ የእርስዎን COPD ለማከም እና ለማስተዳደር የተሻለውን እድል ይሰጥዎታል ምልክቶች. አንድ ጥናት እንዳመለከተው ሲጋራ ማጨስን ማቆም ለ COPD ታካሚዎች ሆስፒታል መተኛት እና ሞትን በእጅጉ እንደሚቀንስ እና የቀድሞ አጫሾች ማጨስ ከቀጠሉት በኋላ በጣም ጥሩ ውጤት ነበራቸው. በ COPD ተመርጧል

የትምባሆ ልምድን ማቆም ካልቻሉ ወይም ማጨስን ማቆም የማይፈልጉ ከሆነ ሲጋራ ማጨስ የ COPD ምልክቶችዎን የሚያባብስ እና የበለጠ የእሳት ማጥቃት ያስከትላል ፡፡ ይህ ለተጨማሪ ህክምና ወደ ሆስፒታል የመግባት አደጋዎን ከፍ ሊያደርግ ፣ በህይወትዎ ጥራት ላይ ተጽዕኖ ሊያሳድር እና የዕድሜ ጣሪያዎን ሊቀንስ ይችላል ፡፡

ከ COPD ጋር ለምን ያህል ጊዜ መኖር እና አሁንም ማጨስ ይችላሉ?

ከ COPD ጋር ምን ያህል ጊዜ እንደሚኖሩ እና አሁንም ሲጋራ እንደሚያጨሱ በትክክል መገመት ከባድ ነው ፡፡ እሱ በብዙ ምክንያቶች ላይ የተመሠረተ ነው ፣ የእርስዎ ኮፒዲ (COPD) በምን ደረጃ ላይ እንደሚገኝ ፣ ማንኛቸውም ሌሎች የጤና ችግሮች እና ምን ያህል እንደሚያጨሱ ጨምሮ። 

ብዙ ጥናቶች COPD በሚያጨሱ ሰዎች ላይ ከማያጨሱት ጋር ሲነጻጸሩ የመሞት እድላቸው እየጨመረ መጥቷል። ጥናቶች እንደሚያመለክቱት ደረጃ አንድ ወይም ሁለት (መለስተኛ እና መካከለኛ) COPD የሚያጨሱ በ65 ዓመታቸው ጥቂት ዓመታት የመቆየት እድሜ ያጣሉ ።ሶስት ወይም አራት (ከባድ እና በጣም ከባድ) ኮፒዲ ላለባቸው ከስድስት እስከ ስድስት ያጣሉ ። በማጨስ ምክንያት ዘጠኝ አመታት የህይወት ተስፋ. ይህም ማንም የሚያጨስ ሰው ካጣው የአራት አመት ህይወት በተጨማሪ ነው። 

የ COPD ማጨስ ልማድ በሕይወትዎ ዕድሜ ላይ ምን ተጽዕኖ እንደሚያሳድር ማንኛውም ጥያቄ ካለዎት ዶክተርዎን ያነጋግሩ። 

COPD ን እንዴት መከላከል እንደሚቻል

በአየር መተላለፊያዎችዎ እና በሳንባዎ ላይ ከፍተኛ ጉዳት ሊያስከትል ስለሚችል ኮፒዲንን ለመከላከል በጣም ጥሩው ዘዴ ማጨስ ወይም ለሲጋራ ማጨስ አለመጋለጥ ነው ፡፡ 

ነገር ግን ኮፒዲ አንዳንድ ጊዜ እንደ ጄኔቲክ እና በልጅነት የሳንባ ኢንፌክሽኖች በመሳሰሉ ሌሎች ምክንያቶች ሊመጣ ስለሚችል እያንዳንዱን ጉዳይ ለመከላከል ሁልጊዜ ቀላል አይደለም ፡፡ 

ሁኔታው ምንም ይሁን ምን፣ ለፍላጎትዎ ቅድመ ምርመራ እና ተገቢ የሆነ የህክምና ዘዴ በሳንባዎ ላይ ተጨማሪ ጉዳት እንዳይደርስ ይከላከላል።

COPD ን እንዴት ማከም እንደሚቻል

በሚያሳዝን ሁኔታ, ቀደም ሲል የተከሰተው የሳንባ ጉዳት ሊቀለበስ ስለማይችል ለ COPD መድሃኒት የለም. ይሁን እንጂ በሽታውን መቆጣጠር እና ተጨማሪ ጉዳት እንዳይደርስ ለመከላከል እና የሕመም ምልክቶችን እና የህይወት ጥራትን ለማሻሻል ይረዳል. 

የሚያስፈልጉዎት ሕክምናዎች በ COPD ደረጃዎ እና ኮፒፒ እንዴት እንደሚነካዎት ይወሰናል ፡፡ 

SOURCES

የአሜሪካ የሳንባ ማህበር - ስለ COPD ይወቁ.

አሽ - ማጨስ እና የመተንፈሻ አካላት በሽታ

ቢኤምጄ ምርጥ ልምዶች - ሥር የሰደደ የመግታት ነበረብኝና በሽታ (ሲኦፒዲ)

የብሪታንያ የሳንባ ፋውንዴሽን - ሥር የሰደደ የሳንባ ምች በሽታ (ሲኦፒዲ) ስታትስቲክስ

የብሪታንያ ቶራኪክ ማህበረሰብ - ሲኦፒዲ

ቼን ሲዝ ፣ ሺህ ሲአይ ፣ ሂዩይ TR ፣ sai SH SH ፣ Liao XM ፣ Yu CH, Yang SC, Wang JD. ሥር የሰደደ የሳንባ ምች በሽታ ላለባቸው ሕመምተኞች የሕይወት ዘመን (LE) እና የ “LE” ማጣት ”፡፡ ሪሲር ሜድ. 2020 እ.ኤ.አ. ኦክቶበር 172 106132 ዶይ: 10.1016 / j.rmed.2020.106132. Epub 2020 ነሐሴ 29. PMID: 32905891.

ኤች ኤች ኤስ - ሲጋራ ማጨስ የሚያስከትለው የጤና መዘዝ፣ የቀዶ ጥገና ሀኪም አጠቃላይ የእውነታ ወረቀት። 

ጆሴፍስ ኤል ፣ ኩሊፎርድ ዲ ፣ ጆንሰን ኤም ፣ et al. በቀድሞ አጫሾች ውስጥ የተሻሻሉ ውጤቶች ከ COPD ጋር የዩናይትድ ኪንግደም የመጀመሪያ ደረጃ እንክብካቤ ምልከታ የቡድን ጥናት ፡፡ የአውሮፓ የመተንፈሻ ጆርናል እ.ኤ.አ. ግንቦት 2017 ፣ 49 (5) 1602114; ዶይ: 10.1183 / 13993003.02114-2016

ላምፕሬች ቢ ፣ ማክBurnie MA ፣ Vollmer WM ፣ et al. COPD በጭራሽ በአጫሾች ውስጥ: - በህዝብ ላይ የተመሠረተ ሸክም ከሚያስከትለው የሳንባ በሽታ ጥናት ውጤቶች። ዱስት. 2011;139(4):752-763. doi:10.1378/chest.10-1253

ኤን ኤች ኤስ - ሥር የሰደደ የሳንባ ምች በሽታ - መንስኤዎች

ጥሩ - በአዋቂዎች ውስጥ ሥር የሰደደ የሳንባ ምች በሽታ

Qaseem A, Wilt TJ, Weinberger SE, Hanania NA, et al. የአሜሪካ የሕክምና ኮሌጅ; የአሜሪካ የደረት ሐኪሞች ኮሌጅ; የአሜሪካ ቶራኪክ ማህበረሰብ; የአውሮፓ የመተንፈሻ አካላት ማህበር. የተረጋጋ ሥር የሰደደ የሳንባ ምች በሽታ ምርመራ እና አያያዝ-ከአሜሪካ ሐኪሞች ኮሌጅ ፣ ከአሜሪካ የደረት ሐኪሞች ኮሌጅ ፣ ከአሜሪካ ቶራኪክ ማኅበር እና ከአውሮፓውያን የመተንፈሻ አካላት ማኅበር የተገኘ የክሊኒካል መመሪያ መመሪያ ዝመና ፡፡ አኒ ኮምፕል ሜ.

ሻቬል አርኤም ፣ ፓ Pacልዶ DR ፣ ኩሽ ኤስጄ ፣ ማኒኖ ዲኤም ፣ ስትራውስ ዲጄ ፡፡ ሥር በሰደደ የሳንባ ምች በሽታ ውስጥ የሕይወት ዘመን እና የሕይወት ዓመታት ጠፍተዋል-ከ NHANES III የክትትል ጥናት ግኝቶች ፡፡ Int J Chron Obstruct Pulmon ዲስ. 2009;4:137-148. doi:10.2147/copd.s5237

ስሚዝ ቢኤም ፣ ኪርቢ ኤም ፣ ሆፍማን ኤአአ እና ሌሎችም ፡፡ በዕድሜ ትላልቅ ከሆኑት መካከል ሥር የሰደደ አስከፊ የሆነ የሳንባ ምች በሽታ የዳይሳፕሲስ ማህበር። ጃማ. 2020;323(22):2268–2280. doi:10.1001/jama.2020.6918 

የአለም ጤና ድርጅት - ሥር የሰደደ የመተንፈሻ አካላት በሽታዎች - የ COPD ምክንያቶች